Loek Grootjans – Ergens is het beter (Blinde muren)
Bemiddelaar - Thérèse Legierse
Partners - Stad Gent, NV R. Maes - Algemene bouwondernemingen
Sint-Michielsstraat, Gent, België, 2006
De opdrachtgeversgroep
vzw Fontein der Vreugde is een organisatie die mensen met depressie en zelfmoordneigingen probeert te helpen. De organisatie diende het dossier in. In de werkgroep zaten vertegenwoordigers van de vzw, van de buurt en de Dekenij, van de eigenaars en van de Dienst Patrimonium, de Dienst Architectuur en de dienst Stadsvernieuwing en gebiedsgerichte werking van de Stad Gent.
De locatie
Keuze locatie: de betonnen muur van het De La Sallecollege, het vroegere Sint-Amandusinstituut, in de Sint-Michielsstraat, Gent.
Een opdrachtgever aan het woord: ‘Waarom kozen we deze muur? Misschien omdat hij zo massief en zo lelijk is, maar ook door zijn ligging: in de historische stadskern, vlakbij een historisch traject. Een kunstwerk zou de kans bieden om even het courante toeristische parcours te verleggen en zo andere kanten van Gent te laten zien. En natuurlijk bood de muur een aanknopingspunt met onze vzw: we wilden een uitzichtloze muur een positieve toets verlenen. Niet met een schreeuwerige kunst, want agressieve impulsen in het straatbeeld schrikken depressieve mensen af.’
De opdrachtgevers besteedden veel aandacht aan de opmaak van een portfolio: een historische, architecturale en sociale inventaris.
Iedereen in de werkgroep deelde dezelfde bezorgdheid om de plek, maar benaderde ze vanuit verschillende invalshoeken. In het middelpunt daarvan is het kunstwerk ontstaan, gevoed door de identiteit en de geschiedenis van de plaats.
Loek Grootjans
Loek Grootjans (Arnemuiden, 1955) begon zijn carrière met monochrome schilderijen. Nadien maakte hij vooral installaties en video’s. In zijn visie zijn kunst en filosofie met elkaar verweven: filosofie biedt inzicht, kunst biedt vrijheid.
Dat buurtbewoners zich opwerpen als opdrachtgevers van een kunstwerk, vind Loek erg waardevol. ‘Als kunstenaar moet je ze een werk geven waar ze trots op kunnen zijn, waar ze zich mee kunnen identificeren. Tegelijk moet je wel de ambitie behouden om een werk maken dat in je oeuvre past. Dat is me gelukt.’
Het kunstwerk
Ergens is het beter bestaat uit een smal trapje tegen de betonmuur, dat een eind boven de grond begint en naar een constructie in blauw glas leidt, die ’s nachts verlicht wordt - een wachtzaaltje voor de hemel. Daarmee zinspeelt Loek Grootjans op de historische betekenis van de buurt, waar eeuwenlang mensen aan de rand van de maatschappij hebben geleefd. Vroeger leidde een straatje naar een achterliggende kapel die je kon binnengaan via de Hemelpoort. Mensen in nood zochten er hoop en troost. Op die poort - en op de uitzichtloze omgeving waarin ze mensen in nood ooit hoop en troost beloofde - speelt Ergens is het beter in.
Een mirakel, zo noemde iemand van de werkgroep de realisatie van Ergens is het beter. Vooral omdat het werk van Loek Grootjans zo’n symbolische kracht bezat dat het een erg diverse werkgroep eendrachtig om zich heen kon verenigen.